विष्णु शर्मा

नेपाली फिल्मले आउँदो वर्ष आधा शताब्दीको यात्रा पूरा गर्दैछ। प्रकाश थापाले रोपेको वृक्ष निश्चल बस्नेतहरू मलजल गर्दैछन्। साहवंशदेखि गणतन्त्रसम्मको घामपानी खेपिसके पनि दर्शकले फल भने चाख्न पाएका छैनन्; त्यो फल- फिल्मबाट समाज, अर्थतन्त्र र राजनीतिले खोजेको मूल्य हो। बलिउड भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलनमा सहयोगी बन्यो भने हलिउड अद्योपान्त अमेरिकी एजेन्डालाई संसारभर विस्तार गर्दैछ। दुर्भाग्य! आधा शताब्दी पार गर्नै लाग्दा पनि नेपाली फिल्मको पहिचान विश्व मानचित्रबाट गुमनाम छ। मुलुक जस्तै घरेलु फिल्म सार्वभौमसत्ता भारतीय र अमेरिकी हेजेमोनीले थिचिएको छ। दरबार, प्रपोगान्डा र शक्तिकेन्द्रको राजनीतिक अभीष्ट पूरा गर्ने ध्येयले नेपाली फिल्मको इतिहास थालनी भएको हो। पञ्चायती व्यवस्थालाई माटो सुहाउँदो भनेर नागरिकमा भ्रम छर्न राजा महेन्द्रले फिल्मको प्रयोग गरे। 'आमा', 'हिजो आज भोलि' जस्ता रुचाइएका फिल्मलाई उनले निर्दलीय शासन व्यवस्थाको औचित्य पुष्टि गर्न लागु गरे। संस्थागत रूपमा साही नेपाल चलचित्र संस्थान खडा गरियो। महेन्द्रको निधनपछि वीरेन्द्रको शासनमा फिल्म बुझ्ने दृष्टिकोण विश्वजनित बन्यो।